Hiện nay không ít người xử-dụng-từ-xử-dụng cố gắng cho câu hỏi sử-dụng-từ-sử-dụng. Theo bọn chúng tôi, viết xử dụng là sai chính tả, vì đó đề nghị không viết như thế nữa. Với dưới đây là phần chứng tỏ cái không đúng đó.

Bạn đang xem: Sử dụng hay xử dụng

Từ hán việt

Từ sử tuyệt xử trong bài bác này đều là từ Hán Việt. Xét về động từ, vào Hán ngữ, chữ sử 使 (bộ Nhân) có không ít nghĩa, trong đó có nghĩa bắt buộc bàn là “dùng tới”; còn chữ xử gồm hai phương pháp viết là 處 (bộ Hô) cùng 杵 (bộ Mộc). Chữ xử 處 (bộ Hô) có những nghĩa sau: ở, cư trú; giao thiệp, đối đãi; coi sóc, lo liệu; giải quyết, quyết đoán; đưa ra quyết định hình án; ko ra làm quan, làm việc ẩn; còn sinh hoạt nhà, không ra có tác dụng quan hoặc chưa đi mang chồng…; còn chữ xử 杵 (bộ Mộc) thì có nghĩa chọc, xỉa, đứng ngẩn ra. Nhìn chung cả hai chữ xử này đều không tồn tại nghĩa nào kết hợp thỏa đáng được với chữ dụng 用, bởi vì chữ dụng 用 tuy có nhiều nghĩa, nhưng lại sở hữu một nghĩa rất cần thiết là dùng, phối kết hợp được cùng với chữ sử 使 để tạo nên một cồn từ ghép.

Chữ nôm

Trong chữ Nôm, sử (*) được viết là使. Chữ này kết hợp với chữ dụng 用 để sinh sản thành động từ sử dụng 使用. Còn xử thì có bố chữ: xử 䖏 (trong xử phạt); xử 処 (trong xử sự, xử lý); xử 處 (trong xử phạt, xử án). Hồ hết chữ xử này không được ghi nhận là có kết hợp với chữ dụng 用, nghĩa là KHÔNG HỀ CÓ CHỮ XỬ DỤNG.

Từ điển

Trong đầy đủ quyển từ bỏ điển Hán Việt mà công ty chúng tôi hiện có, chỉ GIẢI THÍCH TỪ SỬ DỤNG 使用, KHÔNG HỀ CÓ TỪ XỬ DỤNG 處(杵)用. Tương tự như vậy, vào Đại nam giới Quốc Âm tự Vị (Hùinh Tịnh Paulus Của, NXB tp sài gòn 1974) chỉ ghi nhấn chữ sử với từ áp dụng (quyển 2, tr.312), nhưng lại ở mục chữ xử không còn có từ bỏ xử dụng (tr.591).

Tra cứu tiếp chúng tôi nhận thấy từ điển tiếng Việt (Hoàng Phê nhà biên, NXB KHXH, 1988) định nghĩa sử dụng như sau: “đem sử dụng vào mục đích nào đó” (tr. 906); còn từ điển việt nam (Thanh Nghị, NXB Thời nạm 1958) định nghĩa áp dụng là “dùng” (tr.1153). Cả nhì quyển này vẫn không tồn tại từ xử dụng. Cùng cứ thế, trong Việt ngữ chánh tả từ vị (Lê Ngọc Trụ, nhà sách Khai Trí 1959), từ bỏ điển Việt Hán (Huỳnh Diệu Vinh, NXB Hồng Đức, tái phiên bản 2009)… cũng chỉ tất cả sử dụng, không tồn tại xử dụng.

Xem thêm: Cà Phê Thức Quận 1 - Top 6 Quán Cà Phê Mở Xuyên Đêm Ở Quận 1, Tp

Phương ngữ

Hiện nay làm việc Việt Nam, giới ngôn từ học phân định cha vùng phương ngữ chính: phương ngữ bắc (Bắc bộ), phương ngữ trung (Bắc Trung bộ), phương ngữ nam (Nam Trung cỗ và phái mạnh bộ).

Chúng ta biết rằng bao gồm vùng phân phát âm không biệt lập được thân phụ âm đầu S với X (chỉ đọc được X : ), đó là phương ngữ bắc, của cả vùng biên thuỳ phía Bắc (Tây Bắc, Đông Bắc, hải phòng và Quảng Ninh), vùng đồng bằng phía bắc (không tính khu vực hạ lưu sông Hồng và ven biển như Bắc Ninh, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Hà Tây, Hòa Bình, Phú Thọ…); mà lại vùng Thái Bình, Hà Nam, nam Định, tỉnh ninh bình thì riêng biệt được S cùng X (đọc S là <ʂ> và X là ). Tương tự như vậy, phương ngữ trung cùng phương ngữ nam giới (kể cả vùng Quảng Nam, Quảng Ngãi) cũng đều rành mạch được S/X.

Kết luận

Việc viết thực hiện thành xử dụng rất có thể là do “nói sao viết vậy”, khởi nguồn từ cách phạt âm không riêng biệt được giữa S với X; ngoại trừ ra, có thể là vì chưng thấy không ít người viết xử dụng bắt buộc bắt chước viết theo, ko kiểm tra thiết yếu tả bởi từ điển. Hiện tượng kỳ lạ nhầm lẫn này khá phổ biến, thiết suy nghĩ không quan trọng phải dẫn chứng thêm.

Vương Trung HiếuTuần Báo Văn Nghệ tp hcm số 424

——————————

(*) không tính ra, trong chữ nôm còn hai chữ sử không giống (駛 cùng 驶) đều có nghĩa là lái xe, lái tàu thuyền.